De wereld van informatievoorziening is veranderd, heb je het in de gaten? Want je wordt eigenlijk behoorlijk in de maling genomen en als je niet zo in deze materie thuis bent, heb je dat waarschijnlijk niet eens in de gaten. Er zijn namelijk heel wat verborgen boodschappen op internet te vinden. Ik ga het even uitleggen…
Tijdrovend
Vroeger had je een journalist en die werkte voor een krant of tijdschrift. Als hij een artikel moest schrijven over, bijvoorbeeld de leukste kindercampings van Nederland, dan ging hij op pad. Dan bezocht hij een flink aantal campings en maakte daar foto’s (hoewel er waarschijnlijk een fotograaf met hem mee ging). Na afloop beschreef hij – zo objectief mogelijk – zijn bevindingen. Dat klinkt tijdrovend maar het klinkt ook wel weer logisch. Zo zou het eigenlijk moeten zijn, want dit is de enige manier om tot een goede conclusie te kunnen komen.
Influencers
Inmiddels is de informatievoorziening zo’n beetje overgenomen door ‘influencers’. Iedereen die een beetje kan schrijven en vooral handig is met social media (‘Kijk mij eens’) is ‘Influencer’ en als je lekker veel volgers hebt, ben je ook nog eens enorm interessant voor de adverteerder. Als die influencer zegt dat camping ‘Het vogelnestje’ een hartstikke leuke camping is, dan zijn er altijd een aantal volgers die zo’n camping dan ook willen bezoeken. Daar is op zich niet eens zo veel mis mee, ware het niet dat jij niet weet dat die influencer betaald krijgt om dit te zeggen, dus hoe objectief is dan nog zijn/haar mening? In de meeste gevallen staat er geen ‘ADVERTENTIE’ of ‘SPON'(=gesponsord) boven zo’n foto of filmpje.
Affiliate is bepalend
Onlangs kwam ik op de website van een influencer/mamablogger een reportage tegen met als thema: ‘De tien leukste campings voor kinderen’. ‘Leuk!’, dacht ik nog even in een flits. Tot ik het artikel ging lezen en tot de ontdekking kwam dat alle links gesponsord werden door affiliatebedrijven als TradeTracker en Tradedoubler. Waar vroeger die journalist dagen op stap ging om de echte pareltjes te ontdekken wordt de lijst nu samengesteld op basis van campings die zijn aangesloten bij een affliatebedrijf. Dit heeft totaal niets meer te maken met ‘de leukste’ of ‘de beste’. Dit is slechts een opsomming van bedrijven waar geld aan te verdienen valt. Niks meer, niks minder. Daar hoef je zelfs niet eens voor te kunnen schrijven want vaak staan er al kant-en-klare beschrijven in het systeem. Je kunt het dus zo kopiëren en plakken op je blog. Zo’n reportage wordt uitsluitend geschreven om geld te verdienen. Want als jij zo’n camping boekt middels een link uit de tekst, ontvangen zij provisie.
Niks mis met geld verdienen
Op zich is er niks mis met geld verdienen, begrijp me niet verkeerd. Zij onderhouden immers de site om hun broodje te verdienen. Alleen vind ik deze manier niet juist. Je bent hier moedwillig mensen in de maling aan het nemen voor eigen gewin. En dat deugt niet.
Absolute onzin
Er is echter nog iets waardoor de influencerbeweging te betreuren is. Flink wat influencers hebben geen idee waar ze het over hebben, geven hun bek maar een gooi en kakelen als een kip zonder kop waardoor je netvlies of gehoor wordt bevuild met absolute (commerciële) onzin. Laatst hoorde ik iemand zeggen (met zo’n 50.000 volgers op Instagram) dat een tosti (van wit brood) zo gezond is voor de lunch. Pardon?? Ja, als je het vergelijkt met een zak patat met mayonaise zit daar misschien nog iets van waarheid in, maar als je je een beetje hebt verdiept in gezonde voeding, komt die tosti er echt niet goed uit. Maar een groot deel van die volgers denkt: ‘Oh, een tosti is gezond, want zij zegt dat…’
En dan het niveau… laatst zag ik een Youtubefilmpje van iemand met behoorlijk wat volgers op Youtube. In dit filmpje liet ze zien wat ze die dag had geshopt bij het Kruidvat. Oordruppels, paracetamol, badschuim… Is dit nou echt het niveau waar we naar zijn afgegleden? Zitten hier nu echt duizenden mensen naar te kijken. Ja, ik vrees van wel, aan de teller te zien. Misschien ligt het wel aan mijn leeftijd, dat ik dit soort dingen niet meer begrijp.
Subtiel gekleurd
Onze stroom aan informatie wordt dus (enorm) gekleurd door de adverteerders. Niet open en bloot zoals een reclameblok tussen de programma’s of een advertentieblok in de krant, maar vaak zo subtiel dat je het niet door hebt. Dat dit je aanzet tot de aanschaf van een bepaald product, vind ik nog niet het ergste. Eigenlijk vind ik het zorgwekkender dat onze informatievoorziening een slap aftreksel is geworden van wat het ooit was en vaak ook onwaarheden bevat omdat degene die het verkondigt, geen idee heeft waar hij het nou écht over heeft. Iedereen kan een blog beginnen, iedereen kan een instagram- of Youtubeaccount beginnen en als je een beetje vlotte babbel hebt, een leuk koppie en/of vlotte pen, dan heb je binnen no time een flink aantal volgers en kun jij bepalen wat goed is voor die volgers…
Hier geen verborgen boodschappen
Het is maar dat je het weet. Had ik trouwens al gezegd dat ik ook influencer ben? Daarom weet ik het zo goed. Ik probeer echter wel naar eer en geweten te handelen en als ik een gesponserde blog schrijf, staat dit er altijd bij. Ik vind het belangrijk dat jullie weten dat mijn woorden in zo’n blog gekleurd kunnen zijn. Als ik echter ergens niet achter sta, plaats ik het niet. Ik heb meer dan eens betaalde plaatsingen geweigerd. Zo plaats ik bijvoorbeeld nooit iets van de farmaceutische industrie omdat ik niet goed kan inschatten of het wel echt zo gezond is. Dus dan houd ik me er verre van. Geld is voor mij gelukkig nooit een drijfveer geweest… en dat zal het ook nooit gaan worden. Ik eet net zo lief een boterham minder, is nog goed voor de lijn ook!
Extra info
Persoonlijke blogs
Meer blogs van Marion
Domme dozen gedoe
Ja, ik kook, en wat dan nog?
Kinderarbeid in Nederland komt toch niet voor. Oh nee?
Bronvermelding
Tekst & foto’s: Marion Middendorp
