Omgaan met dementie: Een persoonlijke en gemeenschappelijke uitdaging

Een diagnose van dementie kan een schokgolf teweegbrengen, niet alleen voor de persoon die ermee wordt geconfronteerd, maar ook voor de mensen om hem of haar heen. Hoe we er mee omgaan is zowel een persoonlijke als een gemeenschappelijke uitdaging. Hoe we ons daartoe verhouden, heeft een enorme impact op de kwaliteit van leven voor zowel de persoon met dementie als zijn of haar omgeving.

Persoonlijk perspectief: leven met dementie

Wanneer je de diagnose dementie krijgt, kun je een scala aan emoties ervaren: shock, ontkenning, angst, verdriet en zelfs woede. Het is belangrijk om te onthouden dat dit allemaal normale reacties zijn. Dementie is een verandering in het leven die tijd en aanpassing vergt.

Het accepteren van de diagnose is een essentiële eerste stap. Het kan moeilijk zijn om de realiteit van de situatie onder ogen te zien, maar het is een noodzakelijke stap om de best mogelijke zorg en ondersteuning te krijgen. Praten met professionals, zoals neurologen en geriaters, kan helpen bij het begrijpen van de ziekte en bij het opstellen van een effectief zorgplan.

Dementie beïnvloedt elk individu anders, en het aanpassen aan de nieuwe realiteit kan een uitdaging zijn. Het kan helpen om je te concentreren op wat je nog kunt, in plaats van op wat je verliest. Blijf betrokken bij de dingen waar je van houdt en blijf zo actief mogelijk, zowel fysiek als mentaal.

De gemeenschappelijke uitdaging: zorgen voor iemand met dementie

Terwijl de persoon met dementie zich aanpast aan zijn of haar nieuwe realiteit, moeten de mensen om hem of haar heen ook leren omgaan met de ziekte. Het zorgen voor iemand met dementie kan zowel emotioneel als fysiek uitputtend zijn.

Het is cruciaal om empathie en geduld te tonen. Dementie kan het gedrag en de persoonlijkheid van een persoon veranderen, en dit kan voor de naasten moeilijk te begrijpen zijn. Het is belangrijk om te onthouden dat deze veranderingen het gevolg zijn van de ziekte en niet de persoon zelf.

Het zoeken van ondersteuning is essentieel. Er zijn tal van hulpbronnen beschikbaar, waaronder steungroepen, counseling en respijtzorg. Het delen van ervaringen en adviezen met andere mensen die in een vergelijkbare situatie verkeren, kan een enorme bron van troost en praktische hulp zijn.

Samen sterker

Het bestrijden van stigma’s en misverstanden rondom dementie is cruciaal. Onderwijs en open gesprekken kunnen helpen om een meer dementievriendelijke samenleving te creëren. Dit kan leiden tot betere ondersteuning en begrip voor degenen die met de ziekte leven.

Het concept van dementievriendelijke gemeenschappen groeit in populariteit. Deze gemeenschappen streven ernaar om mensen met dementie te ondersteunen om zo lang mogelijk zelfstandig en actief te blijven. Ze bieden trainingen voor bedrijven en organisaties, zodat ze beter kunnen reageren op de behoeften van mensen met dementie.

Stimuleren van cognitieve vaardigheden

Het spelen van spelletjes kan een geweldige manier zijn om de cognitieve vaardigheden van een persoon met dementie te stimuleren en hun sociale interactie te bevorderen. Hier zijn een paar suggesties:

1. Geheugenspelletjes: Geheugenspelletjes, zoals kaartspelletjes die het geheugen stimuleren, zoals memory, kunnen helpen bij het trainen van het geheugen. Zorg ervoor dat de spellen op het juiste niveau zijn, zodat ze uitdagend maar niet frustrerend zijn.
2. Puzzels: Eenvoudige puzzels kunnen de fijne motoriek en het probleemoplossend vermogen stimuleren. Kies voor puzzels met grote stukken en duidelijke afbeeldingen.
3. Bordspellen: Eenvoudige bordspellen zoals Mens Erger Je Niet of Ganzenbord kunnen goede keuzes zijn. Ze zijn vertrouwd en relatief eenvoudig te volgen, wat kan helpen om verwarring te verminderen.
4. Creatieve spelletjes: Activiteiten zoals schilderen, kleuren of boetseren kunnen een kalmerend en therapeutisch effect hebben.
5. Muziekspelletjes: Muziek kan een krachtig hulpmiddel zijn bij dementie. Probeer een spel waarbij je verschillende liedjes speelt en vraagt de persoon om de naam van het nummer of de artiest te raden.
6. Bewegingsspellen: Eenvoudige bewegingsspellen, zoals gooien en vangen of zachte gymnastiekoefeningen, kunnen helpen om de fysieke gezondheid te ondersteunen en de coördinatie te bevorderen.

Bij het kiezen van spelletjes is het belangrijk om rekening te houden met de individuele interesses en capaciteiten van de persoon met dementie. Wat het meest telt, is dat je samen plezier beleeft, dus kies activiteiten die jullie beiden kunnen genieten.

Wat zijn de verschillende fases van dementie?

Dementie ontwikkelt zich vaak geleidelijk en kan in verschillende fasen worden onderverdeeld, hoewel het verloop en de symptomen per persoon kunnen variëren. Hieronder staan de algemene fasen van dementie:

1. Voorstadium van klinische dementie (Preclinical stage): In deze fase zijn er nog geen duidelijke symptomen, maar er kunnen al veranderingen in de hersenen plaatsvinden die uiteindelijk tot dementie kunnen leiden.
2. Milde cognitieve stoornis (Mild Cognitive Impairment, MCI): In deze fase beginnen mensen problemen te ervaren met geheugen of andere cognitieve functies die merkbaar zijn, maar die nog niet ernstig genoeg zijn om het dagelijks leven te beïnvloeden. Niet iedereen met MCI ontwikkelt dementie.
3. Vroege fase van dementie (Mild dementia): Mensen in deze fase hebben vaak moeite met herinneringen maken of dingen herinneren, problemen met taal, en soms veranderingen in persoonlijkheid of gedrag. Ze kunnen meestal nog zelfstandig functioneren, maar kunnen hulp nodig hebben met complexere taken.
4. Middelmatige fase van dementie (Moderate dementia): In deze fase kunnen mensen hulp nodig hebben bij dagelijkse activiteiten zoals eten, aankleden en baden. Ze kunnen gedesoriënteerd raken, zelfs in bekende omgevingen, en hebben vaak aanzienlijke geheugenverlies en communicatieproblemen.
5. Late of ernstige fase van dementie (Severe dementia): In deze fase kunnen mensen volledig afhankelijk zijn van anderen voor hun zorg. Ze kunnen moeite hebben met lopen en uiteindelijk helemaal niet meer in staat zijn om te bewegen. Ze kunnen ook moeite hebben met slikken en zijn vaak niet in staat om te communiceren.

Dementie is een complexe ziekte en deze fasen zijn simplificaties van een proces dat sterk kan variëren per individu. Het is belangrijk om te onthouden dat iedereen uniek is en dat de ervaring met dementie kan verschillen afhankelijk van het individu en het type dementie. Als je je zorgen maakt over jezelf of een geliefde, raadpleeg dan altijd een zorgprofessional.

Samen kunnen we het verschil maken

Dementie is een uitdaging die velen van ons raakt, of we nu zelf de diagnose krijgen, voor een geliefde zorgen of in een bredere gemeenschap leven. Door de ziekte te accepteren, ons aan te passen en hulp te zoeken, kunnen we de impact van dementie op ons leven verminderen. Door empathie, geduld en ondersteuning kunnen we zorgen voor degenen die de ziekte hebben. En door bewustwording te creëren en te streven naar dementievriendelijke gemeenschappen, kunnen we allemaal een bijdrage leveren aan een wereld die begrip en zorg biedt aan degenen die met dementie leven.

Het omgaan met dementie is een reis, niet een bestemming. Het is een reis die we samen moeten maken, met begrip, medeleven en zorg voor elkaar. Samen kunnen we het verschil maken, en de uitdaging van dementie aangaan met kracht, moed en waardigheid.

Extra info

De beste technieken om je geheugen te verbeteren
Wat kun je doen aan dementie?
Geef Alzheimer geen kans

Bronvermelding

Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com