Het hebben van je eigen moestuin kan voldoening en plezier brengen. Het zaaien, water geven, het zien groeien en bloeien, en dan uiteindelijk de oogst! Van heerlijke zoete tomaten tot knapperige wortelen en natuurlijk sappige courgettes. Maar net als bij elke oogst, kan het belangrijk zijn om op de hoogte te zijn van eventuele risico’s. Het komt zelden voor, maar courgettes van eigen oogst kunnen potentieel gevaarlijk zijn door de aanwezigheid van een gif genaamd cucurbitacine.
De giftige stof Cucurbitacine
Cucurbitacine is een stof die van nature voorkomt in courgettes, maar ook in komkommers en pompoenen. De stof is bedoeld om dieren af te schrikken zodat ze de vruchten niet eten. De stof maakt de courgettes namelijk ontzettend bitter. Deze bittere smaak maakt dieren alert om de vrucht vooral niet te eten. Boeren en tuinders hebben deze stof grotendeels uit de courgettes gekweekt. Maar de stof kan – zeer sporadisch – weer opduiken bij zelf geoogste courgettes.
Kweken uit eigen zaden
Het risico op giftige courgettes ontstaat vooral wanneer je courgettes kweekt met zaden uit je eigen oogst, in combinatie met kruisbestuiving met andere (niet eetbare) soorten uit de komkommerfamilie. In deze soorten is het cucurbitacine niet uit hun genen gekweekt, ze zijn immers niet voor de consumptie. Kruisbestuiving kan er echter voor zorgen dat het bepaalde gen in de courgettes weer actief wordt. De gifstof heeft geen invloed op de vruchten van hetzelfde jaar, maar als er zaden worden gewonnen uit courgettes die zijn bevrucht met het stuifmeel van bijvoorbeeld sierkalebassen, kan de stof cucurbitacine na verloop van tijd weer opduiken.
Let op de bittere smaak
Een giftige courgette onderscheidt zich door een zeer bittere smaak, die ook na verhitting nog steeds aanwezig is. Als je een stukje van je zelfgekweekte courgette eet en het smaakt veel bitterder dan normaal, dan kan dit wijzen op de aanwezigheid van cucurbitacine. Eet het dan niet, maar kieper je gerecht maar in de prullenbak (of compostbak).
Weinig meldingen
In Nederland zijn er weinig gevallen bekend met giftige courgettes. Als je klachten krijgt na het eten van een bittere courgette, zoals buikpijn, hevige krampen, braken, diarree, duizeligheid en hartkloppingen, neem dan contact op met je huisarts.
Hoe kun je het voorkomen?
Probeer stressfactoren voor je courgetteplanten te vermijden, zoals droogte, en vermijd het eten van courgettes die zichzelf uitzaaien of het kweken van nieuwe vruchten met zaden uit je eigen oogst. En zoals altijd, als je twijfelt, proef dan eerst een klein rauw stukje voordat je het kookt.
Extra info
Winteronderhoud van je tuinkasje
Wat is verticaal tuinieren en waarom zou je dit willen doen?
Zelf kaas maken? Dit heb je nodig!
Zo maak je een eigen kruidentuin!
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 123rf.com
