Oké, stel je voor: je staat in de rij voor je favoriete koffiezaak, klaar voor je dagelijkse dosis cafeïne, maar je hersenen werken net zo traag als een internetverbinding uit de jaren 90. De rij is eindeloos, je hebt een hekel aan de muziek die ze draaien, en je realiseert je plotseling dat je je sokken binnenstebuiten aanhebt. Dit kan het begin zijn van een burn-out, een uitputtingsslag waar je liever niet aan begint. Maar wat is het nou eigenlijk?
Wat is een burn-out?
Een burn-out is als een uitgedroogde plant. Je geeft het maar liefst zeven kopjes water per dag, maar het blijft bruin en crispy. In mensentermen: je bent mentaal, emotioneel en fysiek uitgeput. Je batterij is leeg, en elke poging om op te laden voelt als proberen een rotsblok te verschuiven met een tandenstoker. Burn-out is vaak het gevolg van langdurige stress, vooral op het werk, maar ook in het dagelijkse leven. Denk aan die eindeloze to-do-lijst die alsmaar langer wordt terwijl je productiviteit zakt tot onder zeeniveau.
Wie lopen het meeste risico?
We kennen allemaal wel iemand die altijd “ja” zegt tegen alles. Dat zijn de mensen die het meeste risico lopen op een burn-out. Het zijn de perfectionisten, de mensen die de wereld willen redden voor het ontbijt, de mensen die hun handen altijd vol hebben en toch denken dat ze er nog een circusact bovenop kunnen doen. Als je 50-plusser bent, heb je misschien het gevoel dat je het meeste al wel hebt gezien, maar onderschat niet hoeveel stress ook jij kunt krijgen van werk, familie en gewoon ouder worden. Je denkt misschien dat je een superheld bent, maar zelfs Superman had af en toe wat kryptonietvrije tijd nodig.
Hoe ga je hiermee om?
Nu, als je denkt dat een burn-out op de loer ligt, is het tijd voor actie. Ga naar buiten, doe iets anders dan in je e-mail of telefoon zitten, want geloof me, de wereld verandert niet zomaar omdat jij niet beschikbaar bent. Neem een lange wandeling, bij voorkeur ergens met groen, zodat je jezelf even uit de drukte haalt. En als je echt wilt lachen, ga dan naar een yogales voor beginners en probeer niet om te vallen als je in de ‘boomhouding’ staat. Humor is een geweldig medicijn, zelfs als je een beetje wiebelig wordt.
Wat zijn de symptomen?
De symptomen van een burn-out zijn als een gemene grap die je hersenen met je uithalen. Je voelt je constant moe, zelfs na een volledige nachtrust. Je bent prikkelbaar, waardoor zelfs de poes een gevaarlijk object lijkt. Concentreren voelt als een olympische sport, en motivatie is een mythe. Het kan ook leiden tot fysieke klachten, zoals hoofdpijn, spierpijn of maagproblemen. Het zijn veelvoorkomende symptomen, maar ze voelen elke keer als een nieuwe verrassing, zoals die keer dat je erachter kwam dat sokken ook bij elkaar horen.
Hoe lang duurt een burn-out?
De duur van een burn-out is als het wachten op de klantenservice: niemand weet hoe lang het echt gaat duren. Het kan weken, maanden of zelfs jaren duren. Het hangt echt af van hoe snel je de signalen oppikt en de juiste stappen neemt om te herstellen. Het belangrijkste is om jezelf niet te haasten. Je herstelt niet door jezelf te pushen; je herstelt door jezelf toe te staan te pauzeren. Dus als je een burn-out hebt, neem de tijd, wees lief voor jezelf en onthoud dat het niet het einde van de wereld is. Het is gewoon een teken dat je even wat gas terug moet nemen, misschien een paar kopjes koffie moet laten staan, en moet genieten van een goed boek of een marathon van je favoriete serie.
Extra info
Wat kan de lente voor ons doen?
Hoe is het om ouder te worden?
Faalangst: hoe kun je het overwinnen?
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© afbeelding: 50enzo.nl
