Als je jong bent, heb je er waarschijnlijk nog niet zoveel mee te maken. Het persoonsgebonden budget. Als je echter ouder wordt en meer hulpmiddelen nodig hebt, of zelfs fysieke hulp, dan is de kans groot dat ook jij recht hebt op een persoonsgebonden budget, afgekort PGB. Maar hoe zit het toch in elkaar?
Hulp in de vorm van geld
Een persoonsgebonden budget of PGB houdt in dat je een bepaald bedrag aan geld in handen krijgt. Met dit geld kun je zelfstandig je eigen zorg inkopen. Dat klinkt ideaal, want zo kun je precies de zorg inkopen waar jij persoonlijk de meeste baat bij hebt, maar deze zelfstandigheid (en dus verantwoordelijkheid over je eigen budget) heeft echter ook een nadeel. Je bent namelijk zelf verantwoordelijk over de administratie van dit geld. Bij de Sociale Verzekeringsbank kun je eventueel terecht voor advies en (gratis) hulp bij deze administratie. Ook kunnen zij je eventueel adviseren over de zorg die je kunt inkopen.
Drie varianten PGB
Het persoonsgebonden budget komt in ons land in drie varianten voor: in de Wet Persoonlijke Ondersteuning, de Zorgverzekeringswet en de Wet Langdurige Zorg. Het kan zo zijn dat je in jouw situatie recht hebt op één van deze regelingen, twee of zelfs op alle drie. Dit hangt uiteraard af van jouw persoonlijke situatie en of je voldoet aan de eisen die iedere afzonderlijke wet hiervoor stelt.
Wie komt in aanmerking voor een Persoonsgebonden budget (PGB)?
Het is een best ingewikkeld verhaal, maar ik waag een dappere poging dit begrijpelijk uit te leggen. Allereerst dien je het zogenaamde ‘recht op zorg’ te hebben. Dit kun je verkrijgen door een ‘indicatiestelling’ aan te vragen. Bij deze procedure bekijkt men of je, aan de hand van het beantwoorden van vragen op vooraf in te vullen lijsten in aanmerking komt. Hieruit rolt als resultaat een zogenaamde ‘klasse’ aan zorg waar je recht op hebt. Vervolgens is het ook aan jou als aanvrager om degene bij wie je het PGB aanvraagt te laten inzien dat de zogenaamde zorg in natura, waarbij mensen niet betaald worden, niet voor jou werkt. Als in je in een situatie bent waarin je zorg in natura zou kunnen krijgen, wordt meestal negatief geoordeeld op jouw PGB aanvraag. Dit komt omdat de zorg in natura goedkoper is dan een PGB.
Zelf zorg inkopen met je PGB
Net wees ik hier al vluchtig op, maar het is absoluut een belangrijk punt om nogmaals te benadrukken, want wanneer je een PGB krijgt toegewezen, ben jij als gebruiker verantwoordelijk voor de administratie die hierbij komt kijken. Je moet dus enige kennis van zaken hebben. Er wordt vereist dat de administratie nauwgezet en correct wordt bijgehouden. Het is niet in alle gevallen vanzelfsprekend dat je hiertoe zelfstandig in staat bent. In zulke gevallen mag je ook een vertegenwoordiger aanstellen die deze administratie voor jou voert. Degene die uiteindelijk jouw administratie gaat bijhouden moet ook kunnen laten zien dat hij of zij dit daadwerkelijk beheerst. Er gelden diverse regels omtrent het voeren van een administratie en het zorgproduct dat je gaat inkopen.
Wie komt in aanmerking voor een PGB?
Jouw aanvraag is het meest succesvol als je in een situatie zit waarbij je huidige zorgsituatie niet afdoende werkt voor jouw specifieke situatie. Of bijvoorbeeld wanneer je voorzieningen behoeft die niet standaard worden geboden in je huidige zorgsituatie, zoals bijvoorbeeld een aangepast huis zodat je daar kan blijven wonen. Of je hebt een zodanig specifieke zorg nodig in jouw situatie, dat de standaard hulpmiddelen die nu in je zorgpakket zitten niet afdoende helpen. De hoogte van uw PGB is afhankelijk van je zorgvraag. De PGB verstrekker kijkt naar de goedkoopste en gelijksoortige variant die zij aan jou zou besteden. Ook al neem jij je zorg misschien ergens anders af, hoger dan dat bedrag zal het niet worden. De hoogte van het PGB bedrag verschilt dus per persoon en per situatie.
Wat zijn de voordelen en de nadelen van een PGB?
De voordelen van een PGB spreken natuurlijk voor zich. Je krijgt maatwerk dat geheel is toegespitst op jouw persoonlijke situatie in plaats van een algemeen zorgpakket waar je wellicht (voor een groot gedeelte) niet zoveel aan hebt. Het nadeel van een PGB is de administratieve last. Omdat je je zorg zelf regelt, inkoopt en plant, ben je zelf verantwoordelijk voor het benaderen van de juiste zorgverleners, de contracten die daar mee gemoeid zijn, de betalingen en de verzekeringen. Daarnaast wordt je geacht de hele boekhouding hieromtrent continu en correct bij te houden. Dit moet dus wel een mogelijkheid zijn voor jou of voor iemand die jou kan vertegenwoordigen. Al dit gedoe kan een zware wissel trekken op het dagelijkse leven van veel mensen die hiermee te make krijgen. Het dagelijkse leven kan al lastig genoeg zijn zonder al deze administratieve rompslomp.
Misbruik van PGB gelden
Onlangs waren misstanden aan de kaak gesteld in de media. Vertegenwoordigers van mensen die recht hadden op een PGB gebruikten het geld in grote mate om zichzelf te verrijken. Nadat dit uitkwam werden deze PGB gelden teruggevorderd. Omdat de PGB gelden namens mensen die hier recht op hadden was aangevraagd, werden zij hiervan de dupe. Zij kwamen geheel buiten hun schuld om in een situatie waarin zij duizenden euro’s (die dus nooit aan hen zijn besteed) moesten terugbetalen. De les die hieruit moet worden getrokken is: weet door wie je je laat vertegenwoordigen als het om PGB gelden gaat. Hiermee kunnen dit soort zaken voorkomen worden.
Wil je meer informatie of advies bij het inkopen van hulp en/of de administratieve afhandeling? Neem dan contact op met Sociale Verzekeringsbank. Zij kunnen je verder informeren.
Extra info
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
@ Afbeelding: 123rf.com
